آب مقطر مهم ترین حلالی است که در صنعت، آزمایشگاه، مراکز داروسازی استفاده می شود. آب طبیعی دارای نمک های محلول در آب است. آب معمولا در هنگام عبور از محیط های گوناگون به خصوص محیط های آهکی، مقداری از کربنات ها را در خود حل میکند. این کربنات ها همراه یون هایی مثل کلسیم، منیزیم و … باعث ایجاد سختی موقت می شوند که البته با جوشاندن نیز از بین می روند. اما یون های منیزیم، کلسیم و سایر یون های فلزی ایجاد سختی دائم می‌کنند.
سختی آب باعث رسوب کردن صابون در آب می شود. به همین دلیلی بهترین آب برای استفاده در صنعت، آب بدون یون است. اما تهیه این آب هزینه بالایی دارد. بنابراین در اکثر واحد های صنعتی و آزمایشگاهی از آب مقطر استفاده می شود. آب طبیعی معمولا از دو جز تشکیل می شود:
- قسمت حلال ( آب )
- قسمت مواد حل شده (انواع نمک ها و یون ها) در اثر حرارت، آب بخار شده و نمک های موجود در آب باقی می مانند. اگر بخار آب را سرد کنیم، بخار مجدد به آب تبدیل شده و آب مقطر بدست می آید.
تاریخچه آب مقطر
تاریخچه استفاده از آب مقطر به ۲۰۰ سال پس از میلاد مسیح بر می گردد، زمانیکه برای تهیه آب نوشیدنی در زمان های کم آبی و خشکسالی، از تقطیر آب دریا استفاده می کردند.
خواص آب مقطر
وجود ناخالصی ها در آب باعث ایجاد رسوب در دستگاه های حرارتی و دیگ بخار می شود و این عمل طول عمر دستگاه را کاهش می دهد. همچنین بخاری که از آب های ناخالص تولید می شود، دارای کیفیتی پایین است. برای مثال سیلیس همراه بخار خارج شده و در اثر سرد شدن روی توربین رسوب می کند.
موارد مصرف و کاربرد آب مقطر
- جهت استفاده های حساس نظير استفاده در کوره های القايی، کاربردهای شستشو و آبکاری قطعات فلزی، مصارف داروسازی، استفاده در آزمايشگاه های طبی، استفاده در بيمارستان ها، آندايزينگ آلومينيوم، استفاده در آزمايشگاه های فنی و خدماتی، کاربردهای حساس نظامی - صنعتی از قبيل انرژی اتمی، کاربردهای حساس صنعتی و …
- جهت استفاده در سيستم خنک کاری برخی کوره ها، استفاده در آزمايشگاه های طبی، انجام واکنش های شيميايي صنعتی، استفاده در بيمارستان ها، کاربردهای شستشو و آبکاری قطعات فلزی، توليد مواد شيميايي که در توليد آنها آب استفاده می شود، استفاده در آزمايشگاه های فنی، استفاده در آزمايشگاه های دانشگاه ها، کاربردهای مختلف صنعتی و .
- جهت انجام واکنش های شيميايي صنعتی، شستشوی قطعات حساس پس از توليد، استفاده در سيستم خنک کاری ماشين آلات صنعتی که در اثر کار کردن داغ می شود، توليد مواد شيميايي که در توليد آنها از آب استفاده می شود، استفاده در آزمايشگاه های دانشگاه ها، کاربردهای غير حساس صنعتی و…
- تولید آب اسید
- استفاده در صنعت طلا سازی
روش تولید آب مقطر
روش های مختلفی برای تولید آب مقطر وجود دارد که در زیر آنها را نام میبریم:
- جوشاندن و تقطیر کردن
- عبور آب از روی رزین
- تصفیه به وسیله فیلترهای اسمز مع و نانو فیلتر ( از طریق دستگاه )
طرز تهیه و تقطیر آب مقطر
- دیگ را تا سه چهارم حجم آن از آب معمولی (آب جاری یا آب چشمه) پر کنید.
- درب دیگ را بسته و لوله پلاستیکی را روی زائده سوپاپ دیگ سوار کنید و آنرا کاملا آب بندی کنید که بخار از آن خارج نشود.
- منبع حرارت را روشن کنید (گاز بهترین است).
- لوله ۱۵۰ سانتیمتری پلاستیک را به سر لوله مسی یا استیل وصل کرده و لوله ۱۰۰ سانتیمتری را نیز به انتهای لوله مارپیچ محکم کنید.
- لوله مارپیچ را در سینک ظرفشویی قرار داده و راه خروج آب ظرفشویی را ببندید.
- شیر آب را باز کنید تا لوله مارپیچ کاملا زیر آب بماند.
- سر خروجی لوله پلاستیک را درون طرف تمیز وارد کرده و با گیره محکم کنید که دستتان آزاد باشد.
- با دقت مواظب لوله پلاستیک باشید که پیچ خوردگی یا انسداد نداشته باشد و عمل عرقگیری با اشکال مواجه نشود.
- مواظب درجه حرارت دیگ باشید و دایم آنرا کنترل کنید.
- درجه حرارت حدود ۹۵ درجه سانتیگراد.
آب دیونیزه چیست و تفاوت آن با آب مقطر در چیست؟
نوع دیگری از آب که در آزمایشگاه ها به کار برده می شود، آب دیونیزه است. تفاوت آب مقطر و آب دیونیزه در درصد خلوص آنها است. آب مقطر را به وسیله دستگاه های معمولی آب مقطرگیری تهیه می کنند و این آب توسط شیلنگی از دستگاه خارج می شود و در ظرف استریل جمع آوری می شود و بدین صورت آب مقطری که فاقد املاح نمکی است، به دست می آید. اما آب دیونیزه درجه خلوص بالاتری نسبت به آب مقطر دارد و برای تهیه آن از دستگاه دیونایزر استفاده می شود.
بهداشت خانه و ساختمان استفاده ,مقطر ,لوله ,آزمايشگاه ,کاربردهای ,دستگاه ,لوله مارپیچ ,توليد آنها ,مواد شيميايي ,توليد مواد ,شود، استفاده ,آبکاری قطعات فلزی، منبع
درباره این سایت